Devlet oyunlarının silahlı mesajları

Savaş için üretilen silahların devletten devlete mesaj aracı olarak kullanılması bir garip haber listesi oluşturur: 

- Çok büyük devlet, savaş halindeki öteki küçük devlete akıllı bombalar verir, vermekle kalmaz “vur ancak, sivil kayıpların fazla olmasın” diye uyarır. Vurulan garibanlara giden çok büyük ülkenin gıda yardım paketleri de bu sırada yoldadır.

- İki dost büyük devlet, işgal altındaki öteki küçük devlete çok sayıda silah gönderir. Amaç, küçük ülkeye çıkarma yapan ortak büyük düşmanı müzakere masasına oturtmaktır.

- Arası pek kötü olmayan iki devletten büyüğü savaş halindedir. Ancak, küçük arada yaramazlıkları, dengesizliğiyle büyüğü üzer. Büyük, işgal ettiği komşusundaki bir motor şirketini özellikle hedef alır. Çünkü, şirket yaramazlık yapan küçük ülkenin İHA ve helikopterlerine parça göndermektedir.

- İki kutuplu olarak altı çizilen dünyanın bir ucundaki büyük devlet uzun menzilli insansız hava araçlarının (İHA) ihracatını sınırlama kararı alır. Amacını şöyle açıklar: “Sorumlu bir büyük ülke olmak, dünya barışını korumak.”

- Yine bu uçlardaki büyük devletin donanması 70. yıldönümünü kutlamaya hazırlanır. Etkinlikte devletinin içine ve dışına aletlerini gösterme peşindedir. Sekiz yıldır görüşmediği, atom bombasıyla sınanan öteki büyük devlet kutlamaya bir savaş gemisi göndererek "anlayış ve güven" mesajını iletir.

- Bir büyük devlet, topraklarına daldığı küçük komşu ülkede olanlardan dertlidir. Çünkü, kıskanılacak devlet olmak isteyen yaramaz, dengesiz, kullanışlı dostunun yapımı olan roketler mesaj niyetine tepesine isabet etmiştir.

- İnsan bedeni de silahların devamı ya da silahlar bedenin uzantısı. Propaganda ile yıkanıp yağlanıp silahlanmış beyin de buna dahil. İşgal ettiği komşusundaki paralı özel ordusu isyan eden bir büyük devlet, yüzünü yabancılara çevirmeye karar verir: “Ordumuza bir yıllık sözleşmeyle katıl, vatandaşlık senin olsun.”

- Ölü asker bedeninin "kahramanlaştırılarak" (poster) mesaj verilmesinin bir örneği Afganistan'da yaşanır. Ünlü sporcu Pat Tillman, 11 Eylül saldırıları sonrası askere gönüllü yazılır. Önce Irak'ta, sonra 2004'de Afganistan'da savaşır, ölür. Çatışmada ölmüş gibi "savaş ve medya piyasasına" sunulur. Aslında "dost ateşinde" kurban olmuştur. Ailesinin ve arkadaşlarının iz sürmesi sonucu gerçek ortaya çıkar. İmparatorluğun "yerli ve milli" savaş makinası komutanlığı üç yıl sonra "hataydı, tek suçlu biz değiliz, medyayı da unutmayın" der.

- Savaş silahlarına bol para harcamasıyla hava atan bir devlet yeni tanklarından birini testini yapar. İktidardaki siyasi koalisyonun politikacıları askerlerle birlikte yanaşık poz verir. Bir emekli asker fotoğraflı mesajı, "en yakın başkanlık seçimleri için silahlı kuvvetlerin malzeme yapılması" olarak yorumlar.

- Mesajların en can yakanı atom bombasıyla verilir. Kimine göre, savaşı hızla sonlandırarak daha büyük can kaybını önlemenin mesajıdır. Kimine göre bombalanan devlet zaten aylar öncesinden teslim olma kararı vermiştir. O yüzden bomba aslında "demir perde" liderine  mesajdır.

-Devletlerin, canı devlet çeken silahlı örgütlerle paylaştıkları ortak oyunun, ortak mesajın en rezil hali kalabalık yerleri hedef almaktır. Camiler, kiliseler, pazar yerleri, cenazeler, düğünler, medya binaları, okullar, turistik alanlar, tanınmış sanatçılar, muhalifler, insan hakları savunucuları... Devletler için savaşta sivilleri bilerek, arzulayarak, planlayarak öldürmek; "soğuk barış" halindeki toplumu parçalamanın, kamu malını özelleştirmenin, sansürün devamıdır. Darbeler, ayarı düşük olarak işaretlenmiş iç savaşlar kaçırılmayacak fırsatlardır.

-Bir silahsız mesaj örneği  halktan başka bir devlete doğru şöyle gerçekleşir: Kuzey-Güney diye ikiye bölünmüş Asya ülkelerinden birinin muhalifleri, önceden savaşılan bir devlete heykelle mesaj vermek ister. Heykel, eski düşman yeni dost büyük devletin savaşta seks kölesi olarak kullandığı kadınları temsil etmektedir. Halk heykeli alır eski düşmanın konsolosluğu önüne diker. İki devletin büyük adamları arasında kısa süreli de olsa gerginlik yaşanır.

- Yıl 2016. Bugünlerde gıdada resmi enflasyonu %70'lere varan bir devletin kanunlarını yapan bir büyük çağdaş gıda şirketi "farklı olmak suç mu!" ana teması ile "Wanted" yazılı malının reklamına (mesajına) girişir: Çikolatasının  iç kısmındaki karamel tabakası “uzun menzilli”, onun üzerini kaplayan pirinç patlakları “parça tesirli”, en dıştaki çikolata kısmı ise “kamufle edici”...  Tepkiler üzerine reklam geri çekilir.

   Yıl 2019. İmparatorluk olarak isimlendirilen büyük devletin komutanlığı geçmiş yeni yılın kutlaması için attığı bomba tweeti nedeniyle özür diler. B-2 uçaklarının 15 tonluk sığınak delici bombalar atarken çekilen görüntülerinin eşlik ettiği tweetli mesaj daha sonra silinir. Mesajda, "Gerektiği takdirde biz çok, çok daha büyük bir şey indirmeye hazırız. Sonuna kadar izleyin!" deniliyordu. Gönderme yapılan,  yılbaşı törenlerinin geleneksel beş tonluk kristal küresiydi.  Küre, New York'taki Times meydanındaki kutlamalarda metrelerce yükseklikten indirilen şeydi. 

 İbrahim Akyürek, Aralık 2023